Kitap İnceleme : KUDÜS YOLCULUĞU

Mihail Macarov – Kitap Yayınevi

Mihail Macarov Osmanlı tebaasından avratalanlı (Koprivşitsa) birBulgar ailenin çocuğudur. Babası İvan Macarov ömrünü gurbette geçirerek aba imalat ve ticareti yapmaktadır.

İstanbul’da Çorapçı han’da dükkânı vardır. Genç Mihail de burada çalışacak, sonra 1873’te girdiği Robert Kolej’de eğitim görerek Bulgar aydınları arasındaki yerini alacaktır. ama Macarov’un bu kitaptaki Kudüs yolculuğu anıları daha önceye 1868-69’a aittir.

İvan Macarov 1868’de yanına karısını ve oğlu Mihail’i alarak hacı olmak üzere Kudüs’e doğru yola çıkar. yanında Mısır’daki ortağının karısı ve iki oğlu da vardır. at arabasıyla yola çıkan kafile önce Filibe’ye, sonra Edirne’ye varır. On dört yaşındaki Mihail Selimiye Camii’ne hayran olur, hemen minarelerden birinin üçüncü şerefesine tırmanır. Burada bir gün kalırlar sonraki etapta tekirdağ yolculuğu vardır. Buradan İstanbul’a vapurla giderler ve Fener’de bir eve yerleşerek kentte üç ay kalırlar. Ayasofya’yı, Vlaherna (ayvansaray) Kapısı’nı, yeniçeri Müzesi’ni, hipodromu görür. Bir İstanbul yangınında tulumbacıların peşine takılıp babasından bir güzel azar işitir. nihayet esas yolculuğun günü gelir.

Bir avusturya vapuruyla İskenderiye yolculuğu başlar. Varılacak ilk iskele İzmir’dir. Oradaki abacı hemşerilerinin yarımıyla kenti keşfe çıkarlar. Zahmetli ve fırtınalı bir yolculukla İskenderiye’ye ulaşırlar. Babasının İskenderiye ve Kahire’de dükkânları olduğundan sonraki etapta Kahire yolculuğu vardır. Buraya trenle üçüncü mevkide giderler. Burada iki ay kalırlar. Mısır’dan Kudüs’e en kolay yol, İskenderiye’ye dönüp vapurla yafa’ya gitmektir. Buradan ötesi kervan yolculuğudur.

Bir deve ve altı katır kiralayıp hac kervanına katılırlar. Kervanı Osmanlı zaptiyeleri korumaktadır. Bundan
sonrası Kudüs’e varışın, hac ritüellerinin yerine getirişin, avratalan’daki her aileye bir hac hediyesi (bilezik, yüzük, küçük haç, tespih) alışın ve geri dönüşün hikâyesidir.

KUDÜS YOLCULUĞU – Bu yazı 2015 yılının Haziran ayında yayınlanan Gezgin dergisinin 100. sayısından alınmıştır.