Cuma , 29 Mart 2024

Maastricht Karnavalı

Maastricht, Hollanda’nın güneyinde Limburg bölgesinin en büyük şehri. İsmini içinden geçen Maas nehrinden alıyor. Şehrin Keltik’ lere kadar uzanan köklü bir tarihi var. Bu güzel ve romantik şehirde tarihi dokuyu gözlemlemek, müzeleri ve tarihi mekanları gezmek, alışveriş yapmak ve bir yığın güzel etkinliğe katılmak mümkün. Ancak şehrin önemli başka bir cazibesi var, Maastrich, Hollanda’ nın en ünlü ve önemli karnaval kutlamalarına ev sahipliği yapıyor ve her yıl önemli ölçüde turist çekiyor

 

Yazı ve Fotoğraflar: Özden Karababa 

Festivalin şubat ayında olması, havanın karlı, yağmurlu ve soğuk olması karnavalın çekiciliğini kesinlikle azaltmıyor. İnsanlar aylar öncesinden kostümlerini hazırlayıp, makyajları için dizayn yapmakla uğraşıyorlar. Yüzlerine sürdükleri boyanın adı simink. Kutlamalar öncesi her yerde simink ile boyama kursları veriliyor.

 

İlk bakışta bu çılgınlığın kaynağı ne diye düşünebilirsiniz. Bunun için kutlamaların kökenine bir bakmak gerekiyor. Aslında dünyanın birçok yerinde bu tarz kutlamalar yapılıyor ama her yerde değil. Hollanda’ nın güneyinde kutlamalar yapılırken, kuzeyinde kutlanılmıyor mesela. Çünkü bu karnaval katoliklerin kutlaması olarak kabul ediliyor ve nehrin yukarı bölgesindeki protestanlar bunu umursamıyor.

Karnavalın kökenine ait geriye dönük araştırma yapıldığında üç farklı tarihsel iz peşinden gidilebileceğini öngörüyorlar.

İlk olarak Roma İmparatorluğu dönemindeki Saturnalia, Bacchanalia ve Lupercalia festivalleri. Bunlar arka arkaya mevsim değişimlerinde yapılan bereket rituelleri imiş. Kölelerin ve kadınların geçici olarak patron rolüne girmelerine izin verilir veya yönetici rollerde olanlar zorluklara katlanmaları gereken rollere girerlermiş. Kıyafet değişimi, makyaj bunların ürünü.

 

İkinci olarak, Roma festivallerinin Germen – Keltik versiyonları. Bunlar da bereket ile bağlantılı, doğurganlık ve ölümü temsil ediyorlarmış.

Üçüncü olarak aptalların dini bayramı olarak anılan, normal hiyerarşinin tersine düzenlenmiş kutlamalar. Buna istinaden, büyük perhizin başlangıcından önce son bir zevk alınmasına fırsat vermek için kutlamalar düzenleniyormuş. (Büyük Perhiz : Hıristiyanların Paskalya bayramı öncesindeki 5 haftalık perhiz dönemi).

Karnaval kelimesinin Hollandacası ‘vastenavond’  oruçtan önceki gece yani sahur anlamına gelmekte.

Maastricht tarihinde karnaval kutlamalarından yazılı olarak bahseden ilk metnin tarihi 1133.  Ama karnavalın günümüzdeki modern formda kutlanmaya başlanması 1839 Momus adli bir cemiyet sayesinde olmuş. Cemiyetin çeşitli formlarda kutlamaları yüzyıllarca sürmüş. Almanların ikinci dünya savaşı sırasında kutlamalara yasak getirmeleri, karnavalın coşkuyu arttırarak geri dönmesine yol açmış.

 

Bu tarihi tesadüfler sonucu Maastricht güclü bir karnaval geleneği geliştirmiş. İyiki de öyle olmuş, yoksa bu kadar yaratıcılığı ve rengi birarada görmek mümkün olmayacaktı.

Yolunuz düşerse Şubat’ ta Maastrich’ te küçük bir tatil düzenlemenizi öneririm. Hem kentin zengin tarihi mekanlarını gezmek, hem de bu rengarenk karnavala şahit olmak üzere.

Bu yazı 2012 yılının Şubat ayında yayınlanan Gezgin dergisinin 60. sayısından alınmıştır.

Yazar : HALİT ÖMER CAMCI

Gezgin, ışık avcısı, oğlunun babası...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir