Cuma , 29 Mart 2024

Nereye Gidilir / Muğla

Yazı : Murat Kalay – Fotoğraflar : Hamza Burak C.

Pek çoğumuz Muğla’nın tatil merkezi ilçelerine uğramışızdır. Fethiye’yi bilmeyenimiz, Göcek’te yüzmeyenimiz, Marmaris’te birkaç gün dahi olsa tatil yapmayanımız, en azından bir mavi yolculukta sahillerinden geçmeyenimiz yoktur. Tüm bu tatil beldelerinin kalbi olan Muğla merkez de en az sahil ilçeleri kadar ziyareti hak eden bir yerdir.

Toplam uzunluğu 1100 km’yi biraz aşan deniz kıyıları ile Muğla ülkemizin en uzun sahil şeridine sahip ilidir. Aynı zamanda il olma adayı da olan en büyük ilçesi Fethiye’dir. Muğla’da ayrıca iki büyük göl bulunmaktadır. Bunlar Milas ile Aydın ilinin Söke ilçesi sınırları dahiline yayılan Bafa Gölü ile Köyceğiz ilçesindeki Köyceğiz Gölü’dür. Önemli üç akarsuyu ise Çine Çayı, Esen Çayı ve Ortaca-Dalaman arasında yer alan ve bu iki ilçe arasında sınır olarak kabul edilen Dalaman Çayı’dır.

Muğla’da, Milas-Bodrum ve Dalaman havalimanları olmak üzere 2 adet Uluslararası Havalimanı bulunmaktadır.  Karayolu ile Ankara-Denizli yönünden Bodrum’a; İstanbul-İzmir yönünden Marmaris, Datça, Köyceğiz, Dalyan ve Fethiye’ye ulaşmak için Muğla’dan geçmek gerekir.

Gezilecek Yerler

Karabağlar Yaylası; Uzun yıllardan beri Muğlalıların yaz aylarını geçirdikleri, tarımsal üretim yaptıkları önemli bir geçim kaynağı konumu olmuştur. Günümüzde ise kısmen önemini koruyan geleneksel kent yaşamının bir uzantısı konumunda. Ayrıca bu yaylanın alışılagelmiş yaylalardan farkı beldeye has kültürel yapısıdır. Bu kültürel yapının en önemli kısmını yaylaya dağılan köy kahveleri oluşturur. Eskiden bunların yanında kasap, bakkal, fırın gibi dükkânlar bulunmaktaydı. Bunların dışında her kahvenin yanında mescit yer almaktaydı. Bu kahveler isimlerini bulundukları semtlerden almışlardır.

Keyfoturağı Kahvesi; Tek katlıdır ve yöresel mimari üslup kullanılmıştır. Kahve, mescit ve lokantadan oluşmaktadır. Mescidi diğer kahvelerdekinden farklı olarak ahşap tavanlıdır. Bahçesinde 8 adet anıtsal çınar ağacı ve 2 adet kuyu bulunmaktadır. Belediye tarafından kahve kamulaştırılmış, mescidi ise tamir ettirilmiştir.
Süpüroğlu Kahvesi; Geçmişte Söpüroğlu beldesi hayvanlar için elverişli bitki örtüsünden dolayı göçebe yaşayan ailelere ev sahipliği yapmaktaydı. Kahvesi taş yapılı ve kırma çatılıdır. Tek katlı yapı ilk şeklinde 30m² tek odalıdır. Pencereleri kepenklidir.

Ayvalı Kahvesi; Kışlık ve yazlık olmak üzere iki kahve binası ile bir mescitten ibarettir. 1992 yılından buyana kahve binası konut olarak kullanılmakta, mescidi ise kullanılmamaktadır.
Bunların dışında yaylada Berberler Kahvesi, Cihanbeğendi Kahvesi, Elmalı Kahvesi, Gökkıble Kahvesi, Hacıahmet Kahvesi, Tozlu Kahvesi vardır. Bu kahveler eski işlevlerini yitirmiş durumdadırlar.

Allan Kavağı (Yörede çınara kavak denir); Muğla’ dan Karabağlara giderken anıtsal içi boş bir çınardır. Yöre halkı tarafından kutsal sayılır. İnanışa göre: Hasta olan çocuk bu kavağa getirilir; iki kadın, birisi ağacın içine girer, diğeri dışarıda kalır. Hasta çocuğu bir birlerine atarlar. Bu sırada ‘Al çocuğunu, ver çocuğumu’ derler. Böylece çocuk iyileşir. Ayrıca adak ağacıdır.
Muğla sokakları genelde dardır. Kimi yerlerde 2m. altına düştüğü dahi olur. Eskinin koşullarına göre yollar taşımacılığı güçleştirmeyecek şekilde az eğimlidir. Evleri geleneksel mimariyi yansıtır. Halen Muğla bölgesinde diğer bölgelere nazaran evler geleneksel mimari kullanılarak inşa edilir. Muğla evlerinin karakteristik özelliklerinden biri de başka şehirlerde göremeyeceğiniz bacalarıdır.

Kent halkının tahsil seviyesi yüksektir. Yöresel dansları zeybektir. Yöresel yemekleri ise Türk Mutfağı’ nın özelliklerini ve çeşitliliğini taşır. Özellikle sebze yemekleri ve hamur işleri çok çeşitlidir. Türkülerinden başlıcalar;  Muğla Zeybeği, Kerimoğlu Zeybeği, Deniz Üstü Köpürü, Çökertme, Feraye, Ormancı…
Yörenin kurumsal çiçeklerinden biri göç göç çiçeği (sternbergıa lutea-sarı çiğdem) diye adlandırılan çiçektir. Sonbaharda sarı renkli çiçek açar. Adeta göç mevsiminin geldiğini haber verir. Yazın sıcak ve kuru iklim koşullarına uygun koşullarda yaşayabilmektedir.

Nereye Gidilir / Muğla – Bu yazı 2010 yılının Nisan ayında yayınlanan Gezgin Dergisi’nin 38. sayısından alınmıştır

Yazar : HALİT ÖMER CAMCI

Gezgin, ışık avcısı, oğlunun babası...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir