Batı’dan ve Doğu’dan Bisiklet Halleri

Yazı ve Fotoğraflar: Ömer Serkan Bakır

Bisikletler ile ilgili sanırım herkesin küçük büyük en az bir anısı vardır. Tabi benim de birçok anım var. Küçükken 3 tekerlekli ama oldukça büyük bir bisikletim vardı. Ön tekerliği arka iki tekerlekten çok daha büyük, kırmızı renkli, ağır, gösterişli ama bir o kadarda zor kullanılan bir bisikletti. O zamanlar sokaklarda bisiklet sürmek küçük bir çocuk için ancak bir hayaldi. Ben de çoğu yaşıtım gibi o bisikleti bahçemizde sürüp hemen hemen tüm oyunlarımın içerisine dahil ederdim. Daha sonra ortaokul ve lise yıllarında yaz aylarının daha keyifli geçmesini sağlayan daha büyük bir bisikletim vardı. Pek gösterişli bir şey değildi. Ama hani söylenir ya “ayağımı yerden kesen cinsten” bir bisikletti. Oturduğumuz yer bir çıkmaz sokak olunca pek araba da geçmezdi. Sabahtan akşama kadar bisikletlerin üzerinden inmezdik.

Yıllar sonra fotoğraf çekmek için gittiğim değişik ülkelerde bisikletlerin yüzlerce farklı kullanım şekline şahit oldum. O iki tekerlek üzerinden dünyanın batısı ile doğusu arasındaki farkı bu yolla anlatabileceğimi de gördüm.

Hollanda, Almanya, İspanya, İtalya, Fransa ve Portekiz gibi Avrupa ülkelerinde bisikletlerin kullanım yerleri ile Fas, Kamboçya, Tayland, Pakistan, Hindistan, Suriye gibi ülkelerdeki kullanım yerleri arasında dağlar kadar fark var.

Dünyanın batısında spor amacıyla ya da bir yerden bir yere ulaşabilmek için binilen bisiklet, doğuda farklı bir görev üstlenir. Tam anlamıyla ağır bir taşıt görevi yüklenmiştir o iki tekerlek üzerine…

Özellikle Pakistan gibi ülkelerde bir bisiklet üzerinde 3 kişi ya da arabaya sığması imkansız uzun demir çubukları bisikletine yüklemiş sıkışık bir trafikte eliyle ilerleten birini görmek hiç de zor değildir. Batıdaki gibi özel eldivenler, kasklar, özel kıyafetler giyenleri göremezsiniz Kamboçya’da…

Hindistan’da bisikletli tuk tuklarla ilerleyebilirsiniz ancak Varanasi sokaklarında. Pek çok ülkede arabadan daha fazla kıymet görür bisiklet, çünkü arabaların geçemediği yollardan geçer çoğu zaman.

Batının bisiklet yolları çok acımasızdır. Bir bisiklet yolu nasıl acımasız olur demeyin. Bir anlık dikkatsizlik ile bisiklet yoluna yürüyerek girdiğinizde çılgına döner o yolda giden bisiklet sürücüleri. Kimi bağırarak sizi uyarır, kimi zil çalar, kimi pek aldırmadan üzerinize doğru sürmeye devam eder. Yol onundur çünkü…

Dünyanın ister batısında ister doğusunda olsun bisiklet çok önemlidir. Bir yaşam biçimidir çoğu zaman.

Batı’dan ve Doğu’dan Bisiklet Halleri – Bu yazı 2011 yılının Nisan ayında yayınlanan Gezgin Dergisi’nin 50. sayısından alınmıştır.