Gezgin Dergi
Şehrin kalabalık gürültüsünden sıkılmış, doğayla iç içe kalmak, aynı zamanda farklı bir kültürel dokuyu tatmak ister misiniz? ‘ Hangimiz istemeyiz ki ‘ sesleriniz kulaklarım da çınlıyor.
Yoğun iş temposu, arabaların korna sesleri, veznede kuyruk beklemek ömrümüzün en güzel yıllarını çalıp giderken, güzel yurdumun tarih kokan kültürel dokusu görülmek için yaşlanıp işimizden emekli olmamızı bekleyecek, kadar değersiz mi? Hayır bence değil.
Tarihin ve tabi güzelliklerin iç içe bulunulabilineceği, Orta Anadolu’ya ait örf ve adetlerin halen görülebildiği ilçemiz; Osmancık. Çorum’ a bağlı olan bu şirin ilçemiz kültürel yozlaşmadan uzak kalmış nadide ilçelerimizdendir. Osmancık geceleri, yöresel oyunları, yöresel yemekleri, pirinç ziraatı, doğal güzellikleri, şivesi ve ezgileriyle bir başkadır Osmancık.
Bazı kaynaklarda Osmanlı imparatorluğunun kurucusu Osman Gazi ‘nin Osmancık lakabı ile burada doğduğu, ilçenin adının buradan geldiği kesin olmamakla birlikte belirtilmektedir. Tarihi ipek yolunun buradan geçtiği söylenilmekte. Doğu Anadolu ve Karadenizci bağlayan en kestirme oto yol buradan geçer. İl merkezine 56km mesafe de Çorum-Kargı ile Samsun-İstanbul karayollarının kavşak noktasında yer alır. Hayatın kaynağı su; burada da mucizelerini göstermiştir. Osmancık’ ın can damarı Kızılırmak, doğaya kattığı güzelliklerin yanı sıra yaşam tarzını da etkilemiştir. Çeltik ve Osmancık-97 patentli pirinç, Kızılırmak’ ın geçtiği köylerde önemli bir geçim kaynağıdır.
İlçenin simgeleri: Pirinç(Osmancık 97), Yayın Balığı, Gebere(Kapari), Sırık Kebabı ve Irgat Böreği’ dir.
Konaklamak için köy evleri, her zaman tavsiyelerim arasında ilk sırada yer alır. Halkımızın kültürüne seyirci değil, oyuncu olarak girmek, onlarla aynı duyguları tatmak, doğaya onların gözüyle bakmak…
Sizce de zamanda yolculuk denilen kavram bu değil midir?
Koyun baba köprüsü: Osmancık ilçe merkezinde bulunan köprü II. Beyazıt zamanında yaptırılmıştır. Körünün yazıtına göre 899 H.-(1485 M.) yapıldığı anlaşılmaktadır. 250m. Uzunluğunda ve 7.5m. Genişliğindeki köprü kesme taşlardan yapılmıştır. Sivri kemerli 19 gözlü olarak inşa edilmesine karşın bu gün ırmak birikintilerinin doldurmasıyla, 15 gözlü olarak görülebilmektedir. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesinden elde ettiğimiz bilgilere göre köprünün ayağı kalenin demir kapışana kadar uzanmaktaymış. Ayrıca Seyahatname’ de şu bilgileri vermektedir: ‘’Sultan Bayezıd-ı Veli’nin hayratından olarak 19 gözlü büyük bir köprü vardır ki, her bir kemeri eleğim sağmadan ve gökyüzü Kehkeşansından nişan verir. Böyle çılgınca akan bir ırmağa üstada mimar, sanki bir sırat köprüsü yapmıştır. Anadolu’da eşi yoktur.” Seyahatname geçmişten bu güne bu bilgiler ışığında bize rehberlik eder.
Koyunbaba Türbesi: Koyunbaba Köprüsü’ ne adını veren Veli’ dir.Adına yapılan türbede görülmeye değer tarihi mekânlardandır.
Kesik Yol: İlçenin batısında Ardıç Köyü’ nde bululan Çalınkaya veya Evliya Çelebi’ nin ‘Sarmaşıkkaya’ diye belirttiği kayanın üzerinde bulunur. Kızılırmak bu kayanın yanı başında akarken, Romalılar döneminde kayadan kesme yol açılmıştır. Bu nedenle ‘Kesik Yol’ denilmektedir. Günümüzde hala kullanılabilir durumda olmasına karşın kayanın dibinden ırmak geçmediği için kullanılmamaktadır.
Osmancık Kalesi: Tarihi adıyla Kandıber Kalesi, Kızılırmak’ ın yanı başında yek pare bir kayanın üzerine oturtulmuştur. Hangi dönemde yapıldığı kesin olarak bilinmemektedir. İstanbul-Amasya ticaret yolu üzerinde olduğundan karakol kalesi niteliğindendir. Kare planlı kalenin yapımında moloz taş ve horasan harcı kullanılmıştır. Ayrı kalenin içerisinde taşlara oyularak yapılmış hamamlara ait kalıntıları görebilirsiniz.
Ayrıca Sarpınkaya Köyü civarında tarihi ermeni mezarlığı vardır.
Bir de rivayetlere göre Truva Savaşı’nın meşhur kahramanı Akhilleus’un (Aşil) mezarının Osmancık merkez yerleşim bölgesi sınırları içindeki Ada tepe’de olduğu iddia edilir.
Ağzı kokulu yareniniz eksik olmasın. Şimdiden iyi seyirler…
Çorum – Osmancık – Yazı: Murat Kalay Fotoğraflar: Hamza Burak C.
