Sonsuzlukta Uçmak Boeing Havacılık Müzesi

2 Nisan 2008 KÜLTÜR 555 Görünümler

Yazı ve Fotoğraflar: Halit Ömer Camcı

Gökyüzünün efendisi

Uçmak. İnsanoğlunun binyıllardır hayalini kurduğu ve nihayetinde yaklaşık yüz yıl evvel kavuştuğu bir rüya. Gökyüzü, uzay, evrendeki konumumuz, sonsuz büyüklük içindeki küçüklüğümüz ama hayal dünyamızın evreni de aşan büyüklüğü, kabına sığamayan insanoğlunu göklere doğru yönlendirdi. Bir masal alemi olan bulutlar, daha da yukarısı, mabetlerin hep yüksek binalar şeklinde dizayn edilmesi.. Hepsi büyük bir araşıyın, kabına sığamamanın bir ifadesi idi. Da Vinci’nin kuşları gözlemleyip çizdiği helikopter eskizlerinden, Hazerfen Ahmet Çelebi’nin Galata Kulesinden Üsküdar’a iniş yaptığı planet mantığı ile çalışan kanatlarına kadar insanlık tarihi başarılı başarısız binlerce uçuş denemesi ile doludur. Bu yeri başka birşeyle doldurulamaz çaba, Wright Kardeşlerin Kuzey Karolina Kill Devil Hills’te 17 Aralık 1903’te yaptıkları ilk kontrol edilebilir ve motorlu uçuşlarıyla bir dönüm noktasına ulaştı. Orville Wright tarafından yapılan 12 saniye süren ve 37 m’lik olan ilk uçuş sonradan çok ünlenecek bir fotoğrafla kayıt altına da alındı. Aynı gün, dördüncü uçuşta Willbur Wright 59 saniyelik ve 260 metrelik bir uçuş yapmıştır. Yaptıkları uçuş denemeleri 4 cankurtaran ve kasabadan bir kişi tarafından izlenmiş ve bu da bu uçuşları hem halka açık ilk hem de en iyi kayıt altına alınan uçuş yapmıştır.

Aya ayak basmak

Gökyüzüne ucube bir yaratık olarak olmasa da bir aracın içinde çıkabilmek, hatta çok uzun mesafeli yerlere seyahat edebilmek yeryüzü hayatının neredeyse merkezine oturmaya başladığında uçmakla ilgili heveslerimiz bir son bulmadı. Daha uzağa, daha yukarıya, dünyanın dışına yolculuk fikri hemen ardından insanların yeni hedefi haline geldi. Rus kozmonot Yuri Gagarin 12 Nisan 1961’de uzaya çıkan ilk insan ünvanına sahip olduğunda insanoğlu da artık başka şeylerin peşine düştü. Ay’a ayak basmak, Mars’ta hayat izleri bulmak, güneş sisteminin dışına çıkmak, ötesi daha ötesi.. 1969 yılının 21 Temmuz’unda uzaydan bir radyo titreşimi ile şu sesi duyduk: ‘Bir insan için küçük ama insanlık için büyük bir adım’. Bu, aya ilk ayak basan insan Neil Amstrong’un sesinden başkası değildi. Bir büyük adım daha atılmış ve insanoğluna ait yeni bir milat aşılmış oldu. Amstrong’u hayırla yad ettikten sonra sizi elinizden tutup insanoğlunun gökyüzündeki kısa hikayesini en iyi özetleyen mekana götürelim..

Uçuş tarihinin arka bahçesi – Seatle Boing Müzesi

Dünya hava ve uzay tarihinin unutulmaz araçlarının sergilendiği en büyük müzelerden biri Amerika’nın bir kızılderili reisinden ismini alan Seattle şehrinde yer alan Boing müzesidir. Boing Müzesi yıllık 400 binden fazla ziyaretçisi ile 150’den fazla tarihi uçak ve uzay gemisini izleyenlerin hayranlık dolu bakışlarının asude kucağına bırakıyor. Bir tarih tünelinde yol alır gibi izlediğiniz mekanda bir mühendislik müzesi değil, sanki insanlığın geçmişini görüyorsunuz. İlk uçuşlarda kullanılan uçakların benzerlerinin maketleri, aydan getirilmiş topraklar, Amerikan başkanlarından Eisenhower’ın 1959’da müzeye bağışladığı İlk Air Force One jeti (Boeing VC-137B), 1. ve 2. dünya savaşının savaş, posta, haber uçakları, simülasyon oyun odaları, 1. dünya savaşı öncesi dizayn edilmiş dünyanın ilk savaş uçağı Caproni Ca 20, dünyanın ilk Lockheed M-21, D-21B Drone, CIA’nın sponsorluğunda dizayn edilmiş Mach 3 Blackbird casus uçağı, müzede göreceklerinizden sadece birkaçı.

Müze, uçaklarla, uzay araçlarıyla dolu olduğu kadar insanoğlunun uçuş tarihi ile ilgili bugüne kadar yazılmış/yayınlanmış birçok dilde (özellikle ingilizce tabi ki) binlerce kitap ve dökümanın bulunduğu geniş bir kütüphane ile özel bir arşivi var. Bu arşiv başta akademisyenler olmak üzere, film yönetmenleri, belgeselciler ve birçok ilgilinin hizmetine sunulmuş. Yüzlerce filme konu olmuş uçuş hikayeleri Boing Müzesindeki arşivden yararlanılarak üretilmiş.

Uçmanın dayanılmaz hafifliği

Müzede hostesler ve kabin memurları ile ilgili bir bölüm de var. Yüz yıllık hava hizmetleri tarihi diye özetleyebileceğimiz bölümde hosteslerin kıyafetlerinin de geçirdiği değişimi görebilmek mümkün. Uçak içinde sunulan yemeklerin kaplarından 40’lı 50’li yıllara ait siyah beyaz fotoğraflara kadar uçak içi kısa tarihini özetleyen bir sergi salonu niteliğinde bu bölüm.

Müzede ayrıca ilk hava ve uzay yolculuklarının detaylı olarak anlatıldığı panolar ve panoların hemen yanında ilk araçların birebir maketleri yer alıyor. Marsta araştırmalar yapılırken kullanılan araçlardan, uzay boşluğunda astronotların araç içinde uyudukları yerlere kadar birçok detay gözler önüne serilmiş. Büyük uçak kazalarının enkazlarından parçalar da birer ibret levhası gibi küçük camekanlar içerisinde sergileniyor. Pilot ve astronot kıyafetleri, jet motorları, güneş sisteminin gezegenlerinin maketleri müzede görebileceğiniz diğer kıymetli şeylerden bazıları.

Mekanda uçuşla ilgili yıl içerisinde farklı ve ilgi çekici sergiler de organize ediliyor. Eğer biraz şanslı iseniz daha önce izleyenlerin göremediği bir koleksiyonun sergisine rastlayabilirsiniz. Müzede sanki gökyüzünde yada uzaydaymışsınız gibi bir durgun yolculuk yapebileceğiniz simulasyon araçlarını da kullanabilirsiniz.

Müzede her yaştan gönüllüye havacılık ve uzay çalışmalarıyla alakalı olarak bilginin verildiği bir birim de yer alıyor. Müzeye giriş 14$. Haftanın her günü sabah 10’dan akşam 5’e kadar açık olan müzeden ayrılırken memleketinize götürebileceğiniz uçak maketi, dünya ve gökyüzü haritaları, uçak resimleri s.. gibi hediyelik eşyalar alabileceğiniz bir mağazayı da gezebilirsiniz. Müzede ticari olmayan fotoğraf ve video kayıtlarına izin veriliyor. Müzeyi gezerken ister dijital rehberden istifade edebiliyorsunuz isterseniz size refakat eden bir rehber detaylı bilgiler aktarabiliyor. Müze gezerken yorulursanız dinlenebileceğiniz ve birşeyler atıştırabileceğiniz bir kafede vakit geçirebilirsiniz.