Teşvikiye Camii

İstanbul Şişli semtinin belki de en narin, en nazenin yapılarından biri hiç şüphesiz Teşvikiye Camiidir. Sanat dünyasından insanların ahrete göçtüğü kapı olması bundan mıdır bilinmez ama bu camii hem şehrin göz bebeklerinden hem de naif duruşu ile özel bir ilgiyi hak ediyor.

Yazı: Şefkat Çelebi Fotoğraflar: Alper İnan

Teşvikiye Camii İstanbul’un Teşvikiye semtinde 1854 yılında Sultan Abdülmecit tarafından 1794-1795 yıllarında III. Selim tarafından inşa ettirilmiş olan mescidin yerine yaptırılmış. Teşvikiye Cami, son olarak1891 yenilenmiştir. Bu yenilemenin Yuvan Efendi tarafından yapıldığı bilinmektedir. Padişahın av gezileri sırasında ibadet edebilmesi için yapılan ahşap mescit, Nişantaşı’nın o zamanlar boş olan arazisinin ilk yapılarından biri olmuş. Camiinin bir dış avlusu ve eğimli bir arazide inşa edildiği için güney kesiminde bir alt katı bulunmaktadır. , Camii kareye yakın dikdörtgen planlıdır. Zemin katının bir bölümü son cemaat yeri olarak ayrılmış olup, hünkâr mahfili de yer almaktadır.Zamanla hem ihtiyacın artması hem dönemsel yapı eklemelerle bugünkü halini almıştır.

Teşvikiye Camii’nin hünkâr mahfili kapısının üzerindeki manzum kitabesinde, bu semti ihya edenin ve Teşvikiye Cami’ni yaptıran Sultan Abdülmecid olduğu anlatılmaktadır. Camiinin avlusunda iki tane nişan taşı vardır. Üzerindeki kitabelerde III. Selim’in tüfekle 1.260 gezden (bir gez bir ok boyudur) su testisi hedefini diğerini ise II. Mahmud’un testi hedefini vurduğunu anlatmaktadır.

Avlusundaki bulunan iki menzil taşında, bir zamanlar atış talimlerinin bu civarda yapıldığı anlaşılan caminin varlığı ibadet ihtiyacını giderirken, günübirlik gezilerin de çoğalmasına vesile olmuştur. Sultan Abdülmecid’in Topkapı Saray’ından Dolmabahçe Saray’ına taşınmasından sonra haneden üyeleri ve ileri gelen devlet görevlileri de bölgeye yerleşmeye başlamışlar.

Bu yazı 2013 yılının Eylül ayında yayınlanan Gezgin Dergisi’nin 79. sayısından alınmıştır.