Gezgin Dergi
Yok canım biz yanlış yere indik! Evet, evet ilk sözüm bu oldu. Belgesellerde ki vahşi leoparlar, mızraklı kabileler gitmiş yerine devasa modern yapılar gelmişti. Güney Afrika Cumhuriyeti’nde değil de bir Avrupa ülkesinde olduğumu düşündüm bir an. Açıkçası Cape Town Afrika’nın batılı yüzüydü. Böyle bir yer beklemiyordum…
Fakir insanların zengin ülkesi diyorlar buraya. Dünya altın ve elmas üretiminin yarısından fazlasının çıktığı bu topraklarda, beyazlar atlas okyanusu manzaralı villalarda yaşarken sokaklar evsiz siyahlarla dolu.
KITANIN KEŞFİ
Bizlerin elimizi kolumuz sallayarak gezdiğimiz topraklara geçmişte birçok denizcinin ulaşmak için verdiği mücadeler gelince aklımıza, daha bir keyif aldık orada olmaktan. Bakın neler yaşamış geçmişin dalga savaşçıları;
Yıllarca Portekizli denizciler kıtanın en uç noktası ’’Fırtınalar Burnu’’nu (Ümit Burnu) fırtınaları ve akıntıları nedeniyle aşamamış. Ardından Vasco de Gama ’’Ha gayret’’ deyip inat etmiş ’’Fırtınalar Burnu’’nu geçmiş ve Hindistan’a kadar uzanan deniz yolunun açılmasını sağlamış.
Ve Hollandalılar bu deniz yolunu kullanarak Afrika kıtasına ayak basmışlar.
Ancak sonrasında kıtaya teşrif eden İngilizlerin baskılarıyla, Hollandalılar kuzeye göç etmek zorunda kalmış ve işte ne olduysa o zaman olmuş. Hollandalılar balta girmemiş ormanlarda ilerlerken Afrika’nın en savaşçı kabilesi Zulularla karşılaşmışlar.
İlk zamanlar beyazlara karşı savaşan yerliler, sonrasında ateşli silahlarla başa çıkamayacaklarını anlayınca ve Afrika’nın güneyinde farklı ırkların ülkesi Güney Afrika Cumhuriyeti kurulmuş…
Yıllarca beyazların egemenliğinde yaşayan siyahlar, ırk ayrımının kaldırılmasıyla birlikte 1994 seçimlerinde kendi cumhurbaşkanlarını seçmişler.. Kimi mi? Tabi ki Nelson Mandela’yı…
YER GÖK CAPE
G.Afrika Cumhuriyeti’nde nereyi gezerseniz gezin karşınıza bir ‘’CAPE’’ çıkıyor. Cape aşağı Cape yukarı. Aşağı Cape yukarı Cape. Cape Point, Cape of Good Hope…
‘’Cape’’in İngilizce karşılığı ‘’Burun’’ demek. Denizcilikte kullanılan burun ama, hemen burnunuzu kaşımayın. Cape Point yani burun noktası kıtanın en uç noktası ve Hint ile Atlas okyanuslarının birleştiği yer. 100 kilometrelik bir dağ zinciriyle çevrili yarımadanın en fazla rağbet gören yeri burası aynı zamanda. Dünyanın en uç noktasında olmak tabi ki keyifli olsa gerek. Düşünsenize. Telefon geliyor. ’’Nerdesin?’’ ’’Vallahi abi dünyanın bir ucundayım’’ diyorsunuz. Tabi ki karşınızdaki buna ne kadar inanırsa…
Cape Point’te raylar üzerine kurulu bir vagonla tepede ki deniz fenerine çıkıp okyanusa açılıyorsunuz gözlerinizle. Tabi ki tarih kitaplarında ki Ümit Burnu da (Cape of Good Hope) hemen manzaranız dahilinde…
ZULULARLA DANS
Yaklaşık 40 milyonluk nüfusun yarısından fazlasını siyahların oluşturduğu bu ülkede 11 farklı dil konuşuluyor. Sonuçta hepsi de Afrika kökenli diller bunlar. Onları anlamadığınız için kendinizi kötü hissetmenize gerek yok. Soran olursa okulda Afrikanca yoktu deyip topu Milli Eğitim Bakanlığına atarsınız olur biter…
Dediler 200 kilometre ötede Zulu kampı var. Ben hemen atladım ’’Gidelim!’’ diye. Yolda düşünüyorum. Bunlar Zulu, Afrika’nın en savaşçı kabilesi, ne yer ne içerler diye? Aklıma geliyor bir şeyler ama neyse deyip unutmaya çalışıyorum yutkunarak. Ne de olsa ben pek bi yağlıyım üstüme alınmıyorum.
Yollarında, başlarında meyve sepetleri, sırtlarında kara kıtanın bebekleriyle Afrika kadının bakışları takip ediyor bizleri. Sadece bir yabancıyız, gelip geçen, iki göz arasında kaybolan…
Rehberimiz yavaşlıyor, diyoruz geldik artık. Lesedi yazıyor giriş kapısında. Anlıyoruz ki kampın adı bu.. Ellerinde mızraklar, leopar derisinden kıyafetleriyle sert bakışlı kabile savaşçıları karşılıyor bizleri. Birazdan anlıyoruz ki burası yarı turistik olmuş. İçeride rengarenk el işleri satanlar da var, beş taş oynayan Afrikalı kızlar da. Yani doğal yaşamlarını izlemeniz mümkün.. Aslına bakarsanız vahşilikleri ve yabanilikleri sadece bakışlarında kalmış Zuluların. Kapılarını dış dünyaya açmalarının ödülünü maddi olarak almaları, onları günümüze daha da yaklaştırmış. İşte biz buyuz diyerek para kazanıyorlar…
SUN CITY
Sun City, Afrika kıtasının Las Vegası adeta. Kıtanın muhteşem vahşi doğasından yükselen aslan, fil seslerinin arasına, geceleri kumar makinelerinden düşen jeton şıkırtıları karışıyor. Açıkçası Afrikalı aç ama zekasını yitirmemiş henüz. Ben karnım açken üretmek de zorlanırım aslında, hatta yanımdakilerle konuşasım bile gelmez. Ama bu adamlar aç kaldıkça üretiyor anlaşılan. Diyeceğim odur ki, kara kıtanın zeki insanı safari turlara rağbet gösteren turistlerden ne koparsak kardır mantığıyla elinden geleni yapıyor. Dünya güzellik yarışmasının da yapıldığı 7 yıldızlı Sun City’nin görkemi içinde, Lost City (Kayıp şehir), sörf ve su sporları yapılabilen yapay tropik sahil, uçsuz bucaksız Golf Sahası, fotoğraf çekimine bile izin verilmeyen dünyaca ünlü Kabare Showlar, açıkçası yok yok burada…
HAYVANLAR CUMHURİYETİ KRUGER NATIONAL PARK
Adını G.Afrika Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı olarak anılan Paul Kruger’dan alan Kruger National Park, 20 bin kilometrekarelik bir alana kurulu. Hayvanlar aleminin birçok üyesi bugün Avrupa’da ki bazı ülkelerin yüzölçümünden bile daha büyük bu parkta yaşıyor. Onlara verilen değer bununla da sınırlı değil. Güney Afrika’da tüm banknotların üzerinde devlet büyüklerinin değil, hayvanların resimleri var. ‘’Big Five’’ yani “Beş büyük’’ olarak adlandırılan fil, bufalo, aslan, gergedan ve leoparları bir arada yakından görmek de mümkün burada.. Yakından derken tabi ki jeepten inmek yasak. Aksi takdirde hemen yanı başınızda ki bir ağacın ardındaki bir aslanın öğle yemeği olmanız an meselesi.
Kuzeyden güneye 360 kilometre, batıdan doğuya 65 kilometre uzunluğunda olan park, henüz açılmadan önce yeraltı zenginliklerinin kullanılamaması endişesiyle 15 yıl tartışmalara neden olmuş. Sonunda kazanan hayvanlar olmuş tabiki…
Park en çok İnpalaların işine yaramış. Çünkü 100.000 İnpala parkın en büyük nüfusuna sahip bugün. Büyük bölümü de dişi. Neden mi? Çünkü İnpala’larda, 30-40 dişiye bir erkek düşüyormuş. Anlıyoruz ki gerçek harem dedikleri bu olsa gerek…
G.Afrika’daki yaklaşık 9000 filin, 8000’i de Kruger National Parkta bulunuyor. Günde 150 litre su içip, 200 kilogram ot yiyen filler isteseler bu kadar doğal erzakı birarada bulamazlar. Bence tüm fillerin hayali topraklarda yaşıyorlar..
Açıkçası Kruger National Park’ın sakinleri belki de hayvanlar aleminin en şanslıları. Sanki burası onların cenneti…
GÖRMEDEN GELMEYİN :
WATER FRONT: Turistik bir liman. Alışveriş merkezlerinin toplandığı bir alan.. Aynı zamanda günün her saati Afrika’ya özgü etnik dansların geleneksel çalgılarla eğlenceli showlara dönüştüğü bir mekan.
SEAL ISLAND (Fok adası): Houtbay limanından kısa bir bot yolculuğu ile ulaşılan, binlerce fok balığının yaşadığı bir ada. Foklara el şaklatmanız yeterli, hemen bota doğru geliyorlar.
PRETORIA: Başkent Pretoria’da yer alan “Ulusal Anıt”ın içinde kıtanın keşfi, beyazlar ile siyahlar arasındaki savaşlar ve gelişmeler kabartma heykellerle tasvir ediliyor.
BOULDERS BEACH: Paytak penguenleri doğal ortamlarında görmek isteyenler için harika bir plaj
TABLE MOUNTAIN (Masa dağı): Teleferiklerle çıkılan Masa şeklinde görkemli bir dağ. Siz uçğınız inişe geçtiğinde pencereden dışarı bakmayı ihmal etmeyin yine de. Gökyüzünden görüntüsü bir başka güzel çünkü.
CAPE POINT, KRUGER NATIONAL PARK, SUN CITY de gezilecek yerler arasında…
KULAĞINIZA KÜPE!
– Öncelikle gitmeden önce kesinlikle gerekli aşılarınızı yaptırın.
– Eğer Güney Afrika’ya turla gidiyor ve orada Afrika yerlilerini görmeyi hayal ediyorsanız, hevesinizin kursağınızda kalmaması açısından tur şirketlerine paketin içinde yerli kabile turu olup olmadığını mutlaka sorun. Bu turlar programda yer almamasına rağmen isteğe göre organize edilebiliyor.
– Ahşap hediyelik alacağınız zaman shop center veya mağazaları değil, “flue market” adını verdikleri açık hava pazarlarına gidin. Burası ilk el olduğu için hem daha çok çeşit var hem de çok daha ucuz. Alışverişte pazarlık burada da geçerli. Sizden istenen fiyatın mutlaka yarısını teklif edin. Daha aşağıya inmeyin, kararlı görünün, arkanızı dönüp gidin. Ardınızdan tamam istediğin parayı veriyorum diye sesleneceklerdir.
– Özellikle boncuktan yaptıkları kolyeler ve bileklerden fazla fazla alın.. Orada anlamazsınız ama Türkiye’ye döndüğünüzde keşke daha fazla alsaydım diyeceğinizden ilk şeylerden biri olacağından kuşkunuz olmasın.
– Paranızı ceplerinize bölüştürün. Çalınma durumunda ortada kalmazsınız. Otele dönecek paranız olsun. Ayrıca, paranızı boyuna asılan ipli cüzdanlara koyup cüzdanıda tişörtün altına sokarsanız çok daha güvenli iş yapmış olursunuz.
-Özellikle Johannesburg’ta gece kesinlikle dışarı çıkmayın. Çünkü kapkaçın sık yaşandığı bir kent burası.
-Sokaktan bir şey alıp yeyip içmemeye özen gösterin. Mideniz bozulursa, tatiliniz zehir olabilir…
Ve kulağınıza son bir küpe… Yazdıklarım sizi sakın ürkütmesin, her şeye rağmen Güney Afrika görülmeye, gezilmeye değer bir cennet. Kara kıtanın sahiplerinin yaşadıkları sıkıntılar onları daha bir insan yapmış sanki. Uzanan elleri hep sevgi taşıyor. Ama bunu hissetmek için orada olmak gerekiyor. Dünya güzeli kara bebeklerin pırıl pırıl gözlerinden yansıyan Güney Afrika Cumhuriyeti’nde…
Bu yazı 2007 yılının Mart ayında yayınlanan Gezgin Dergisi’nin 2. sayısından alınmıştır.
