İstanbul’da oturanlar bilecektir ki Lodoslu havalarda karşımızda dağlar sıralıdır. Kışın zirveleri bembeyaz görünen bu dağlar, çoğumuz için uzak görünse de aslında deniz seyahatiyle sadece 1 saat mesafededir. Marmara Denizine paralel olarak uzanan bu dağlar Samanlı dağlarıdır. Eteklerinde Yalova, Çınarcık, Termal, Esenköy ve Armutlu yer alır.
Eski ismi ise Katırlı olan Esenköy’ün batısında Armutlu, doğusunda ise Çınarcık bulunur. Esenköy Yalova merkezine 32 km. Çınarcık ilçe merkezine 19. km. Armutlu’ya ise 19 km. uzaklıktadır. 1994 yılında Belediye olan beldenin nüfusu yaz tatillerindeki artışı saymazsak 4.000 kişi civarındadır.
Karadeniz kıyı beldelerine benzetilen bu küçük belde, bu ay en güzel zamanlarını yaşıyor. Akdeniz ikliminin hâkim olduğu bu bölgede yazlar sıcak, kışlar ılık ve yağmurlu geçiyor. Yaz- kış Samanlı Dağları’nın güneyindeki ovalardan ve dağlardan gelen kuvvetli rüzgârlar dolayısıyla bu ad verilmiş. Esenköy’ün tarihi incelendiğinde buranın Yalova Bölgesinin en kalabalık ve en zengin Rum Köylerinden biri olduğunu öğreniyoruz. Ulaşımın sadece denizden yapıldığı bu güzel köyde halk sahilden sarp dağların tepelerine kadar toprağı zeytinlik olarak kullanmış, ayrıca ceviz, kestane ve meyve ağaçlarıyla zenginleştirmiş. Üretilen bu mahsuller de her sonbaharda gemilerle İstanbul’a nakledilirmiş. 1921 tarihinde Yunanlıların bu bölgeye gelmesiyle çıkan çatışmalar sonucunda burada bulunan Rumlar Mübadeleyle Yunanistan’a gönderilmiş. Yerlerine Kafkas göçmeni Laz ve Gürcüler yerleştirilmiş.
Esenköy hareketli limanı, sahili, ve muhteşem gün batımıyla Eylül ve Ekim aylarında şehrin keşmekeşinden kurtulmak ve biraz kafa dinlemek için çok uygun bir yer. Tipik bir kıyı köyü. Halk geçimini balıkçılıktan ve pansiyon turizminden sağlıyor. Çamlıbel güneş batımını seyredebileceğiniz güzel bir mekan. Çamlıbel’in yanındaki iskeleden denize atlayabilir, köyün eski evlerinin arasındaki çınarların altında çay içebilir, sahildeki balık lokantasında mevsimine uygun balıkları afiyetle yiyebilirsiniz. Köyün, organik sebze ve meyveleri satın alabileceğiniz güzel bir pazarı da bulunuyor.
Esenköye, İstanbul’dan hafta içi ve hafta sonu olmak üzere Turyol ve İDO’nun seferleri var. Bunun dışında Esenköy’den Yalova ve Çınarcık’a saat başı otobüs seferleri de var. Belde içi ulaşım için yazın Çufçuf olarak adlandırılan römorkör, minibüsler ya da taksiler kullanılıyor.
Bu yazı 2012 yılının Ekim ayında yayınlanan Gezgin Dergisi’nin 68. sayısından alınmıştır.