Yazı ve Fotoğraflar : Niyazi Uğur Genca
Romantizmin ve Huzurun Tuna nehri ile birleştiği mükemmel bir başkent.
Tarih boyunca o kadar yıkım ve savaş yaşamasına rağmen güzelliğinden hiçbir şey kaybetmemiş. Adeta küllerinden tekrar tekrar doğmuş. Vakit ayırıp terör müzesini ziyaret ederseniz ne demek istediğimi çok daha iyi anlayacaksınız. Önce Almanlar ardında sosyalizmi kisvesi altında yapılan zulümleri burada yaşamak, görmek çok üzücü. Yazıma biraz iç karartıcı bilgilerle başladım ama bu şehirde beni etkileyen yerlerden birisi burası oldu.
Evet bu kadar keder ve üzüntü yeter. Gelelim Budapeşte’nin güzelliklerine. Tuna nehrinin salına salına aktığı ve bu nehrin iki yakasına kurulu olan Buda ve Peşte. Gezmesi hem keyifli hem de çok kolay bir şehir. Ayrıca size hem gündüz hem de gece ayrı ayrı güzellikler sunuyor. Gündüz gezdiğiniz birçok yeri gece de görmeniz lazım çünkü Budapeşte en iyi ışıklandırılan şehirlerden birisi ve Tuna da bu ışıklı gösteriye eşlik ediyor. Adeta size görsel bir şölen sunuyor.
Ulaşım Rehberi
Budapeşte’ye bir çok havayolu ile ulaşma imkanınız var. Uygun zamanlarda alırsanız gidiş gelişinizi çok ucuza getirebilirsiniz. Uçak yolculuğu 2 saate yakın sürüyor ve saat olarak bizden bir saat gerideler. Havalimanından şehre ulaşım için bir kaç farklı yol var.
1. yol; Otobüs (200E) ve Metro (M3 – Kbánya-Kispest) http://www.bkv.hu/en
Önce otobüs ile 30 dakika uzaklıktaki Kbánya-Kispest Metro istasyonuna ulaşmanız gerekiyor. Buradan da M3 ü kullanarak Deák Ferenc tér’e kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Gideceğiniz yere göre buradan da M1, M2 metro hattına aktarma yapabilirsiniz veya otobüslere binebilirsiniz.
2. Yol; Taksi http://www.rome2rio.com
Bu web sayfasından gideceğiniz yere göre adres bilgilerini girerek taksi ücretlerini hesaplayabilirsiniz. Biraz pahalı bir seçenek. Tek yön yaklaşık 30€ civarında. 2-3 kişi iseniz belki tercih edilebilir.
3. Yol; Havaalanı Transferi http://www.airportshuttle.hu/en
Bu seçenek taksiye göre ucuz olması yanında hem rahat hem de gitmek istediğiniz adresin önüne kadar sizi bırakıyor ve dönüşte de aynı yerden sizi alıp havaalanına getiriyor. Gidiş Dönüş 50TL civarı. Bu şekilde hiç zorlanmadan gitmek istediğiniz yere rahatça ulaşabiliyorsunuz.
Şehir içi ulaşım çok ama çok rahat. Ulaşım ağı tek kelime ile mükemmel. Şehrin tüm yerlerine özelliklede görmeniz gereken bir çok yere metro, otobüs ve nostaljik sarı tramvaylarla çok rahat ulaşabiliyorsunuz. Şehrin merkezi Peşte tarafındaki Deák Ferenc tér. Bu meydanda 3 metro hattı birleşiyor ve bir çok otobüs hattı için de merkez konumunda.
Şehir içi ulaşım için Budapeşte kartı alabilirsiniz. https://onlinesales.budapest-card.com/?lang=en&affiliate=2
Hem ulaşım hem müze vb ziyaretleriniz için size seçenekler sunuyor. Müze vb gezmeyecekseniz de farklı günlük ulaşım biletleri var. Ulaşımda çok fazla kontrol yok aslında ama bilet almadan gezmenin cezası 160TL civarı. Gezim sırasında sadece bir defa kontrol edildim. Metro girişlerinde genel olarak kontroller yapılıyor.
Konaklama
Yine burada da hosteller den tutunda apart otellere kadar farklı seçenekler var. Konum olarak size önerim Deák Ferenc tér veya Andrássy caddesi çevresini tavsiye ederim ama ulaşım ağı sayesinde diğer yerlerde otel vb bulabilirsiniz. Ben Andrássy caddesinde Thai Otelde kaldım. Hem ucuz hem de konum olarak güzel bir yerde. Özellikle peşte tarafında gezmek isteyeceğiniz bir çok yere yürüme mesafesinde. Eğer biraz daha sessiz ve tarihi bir alanda kalmak isterseniz buda tepesindeki Matthias kilisesi civarındaki otelleri de tercih edebilirsiniz.
Yemek Rehberi
Yemek konusunda da size güzel bir liste hazırladım. Aşağıda vereceğim listedeki yerleri ziyaret ederseniz Budapeşte de yenilmesi gereken her şeyi tadabilirsiniz. Bazı mekanlar tarihi öneme sahip ve neredeyse 100 yıldır hizmet veriyorlar.
İçlerinde en pahalı mekan Café Gerbeaud. Bu mekanlar içinde özellikle 3 yeri daha çok sevdim. Bir tanesi hem tatlı hem de yemekleri ile ön plana çıkan Cafe Strudel. 2.si küçük bir kahveci Tamp & Pull. 3. Seçeneke de Buda tarafında Matthias kilisesinini karşı sokağındaki Cafe Ruszwurm. Burası bir çeşit pastane ve küçük bir mekan ama 120 yıldır hizmet veriyor.
Gelarto Rosa
Dondurma için uğrayabileceğiniz bir mekan. Adres : Szent István tér 3, 1051 – St. Stephen’s Basilica’nın karşısında.
Café Gerbeaud
Tarihi doku ile birlikte kahve ve pasta keyfi. Biraz pahalı bir mekan. Adres : Vörösmarty tér 7-8 1051/M1 Vörösmarty tér Metro çıkışında
Csendes
Yerel halkın takıldığı sessiz sakin güzel bir mekan. Adres: Ferenczy István u. 5 1053 / M2 Astoria
Alexandra Book Café
Kitapevi ama Kafe, Kafe ama kitabevi gibi bir mekan İlk giriş kitapevi gibi görünüyor ama merdivenlerden yukarı çıkınca sizi bir sürpriz bekliyor. Adres : Andrássy út 39 1061 Hungary / M1 Oktogon
Gozsdu Court Kafe
Bar ve Restorantların olduğu bir meydan ayrıca yerel halk da dahil bir çok kişinin buluşma noktası. Adres: Király utca 13, 1075
Szimpla Kert
Eski bir binanın odalarının Kafe, Bar ve Restorantların farklı konseptlerde yer aldığı bir mekan. Adres: Kazinczy u. 14 1075 / M2 Astoria
New York Kávéház & Étterem
Tarihi bir Kafe ve Pahlı mekanlardan biri… Adres: Erzsébet krt. 9-11 1073 / M2 Metro Blaha Lujza tér
Ruszwurm Confectionery
120 yıllık bir pastanede günün yorgunluğunu atabilirsiniz. Adres : Szentháromság u. 7 1014 / Matthias Church Yakınında
Great Market Hall
Büyük ve Yerel Pazar. Ne ararsanız var. Buranın alt katında bir de büyük market var. Adres: Vámház krt. 1-3 1093 Hungary / Tram 2 – M4 Fővám tér
Tamp & Pull
Yorgunluğunuzu güzel bir kahve ve hoş bir sohbet eşliğinde atabileceğiniz küçük ama şirin bir yer Adres: Lónyay utca 36, 1093 – Great Market’ın arkasında kalıyor.
Molnar’s Kürtőskalács
Macaristana özel bir hamur tatlısını tatmak isterseniz. Adres: Váci u. 31 1052
Cafe Strudel Gulaş
Kaz Çiğeri ve 100 yıllık tarif ile hazırlanan özel bir tatlı Strudel için olmazsa olmaz mekan. Adres : Október 6. u. 22, 1051
Gezi Rehberi
Gezilecek yerler yaklaşık 20 km lik bir alan içinde ve eğer isterseniz yürüyerek bile dolaşabilirsiniz. Şehri gezmenin farklı alternatifleri de var.
1- Bisiklet Kiralama : Bu şehri bisikletle keşfetmekte ayrı bir keyif olacaktır. Özellikle tuna çevresinde bu keyfi yaşamak lazım. Bisiklet için Peşte tarafı çok ideal ve düz bir alanda rahatlıkla bisikletle gezebilirsiniz. Buda tarafı biraz daha tepelerden oluşuyor o yüzden bu tarafta bisiklet biraz zorlayıcı olabilir.
2- Yürüyerek : Şehri en çok sevme nedenlerimden biri de görülebilecek mekanların yürüme mesafesinde olmasıydı. Eğer isterseniz rahatlık bütün yerleri yürüyerek de gezme şansınız var. Burada sadece yapmanız gereken iyi bir planlama.
3- Metro ve Otobüs : Şehir içinde gitmeniz gereken tüm mekanlara şehir içinde ki farklı ulaşım seçenekleri ile gidebiliyorsunuz. Ulaşım ağı o kadar iyi ki hiç sıkıntı çekmeden hatta yorulmadan bütün her yeri gezebiliyorsunuz. Bunun için gideceğiniz yerlere yakın metro istasyonlarını belirleyebilirsiniz.
4- Diğer Seçenekler : Eğer isterseniz aşağıdaki sitelerden farklı seçeneklere de bakabilirsiniz. Bulunduğunuz zaman dilimine göre bu seçenekleri de değerlendirebilirsiniz belki. Duruma göre bu şehri bir günde bile gezip görebilirsiniz.
• www.budapesttuktuk.hu
• www.riverride.hu
• www.budabike.com
• eng.bigbustours.com/budapest/home.html
• www.budapesthoponhopoff.com
Gezilmesi Gereken Yerler
Bu kısmı biraz daha kendinize göre özelleştirebilirsiniz. Ana hatlarıyla Budapeşte de gezilmesi gereken yerleri aşağıda listelemeye çalıştım. Yerlerin yanlarına kullanabileceğiniz Metro duraklarını da yazmaya çalıştım.
Bu yerlerle ilgili detaylı bilgi almak ve harita üzerinde nerede bulunduklarını görmek için bu uygulamaya bir göz atabilirsiniz. http://www.triposo.com Bu tarz bir çok uygulama var ama Triposo ile kendinize özel haritalarla gezi rotaları oluşturabiliyorsunuz ve oluşturduğunuz rotaları internet olmadan da kullanabiliyorsunuz. Kaç Km yürümeniz gerekiyor onu bile görme şansınız var. Ayrıca GPS sayesinde internet olmadan da harita üzerinden işaretlediğiniz yerleri çok kolay bulabiliyorsunuz.
Eğer zamanınız azsa Peşte tarafında 2 nolu sarı tramvayı, Buda tarafında da 19 nolu tramvayı kullanabilirsiniz. Buda ve Peşte tarafında Tuna boyunca bir çok yeri tramvaydan inmeden de görme şansınız var. Tuna boyunca Parlamento Binasından Büyük Markete kadar size güzel bir tur sunuyor.
Bunların dışına biraz da Margit Adasından da biraz bahsedelim. Burası daha çok bir park ve dinlenme alanı olarak kullanılıyor. Buda ve Peşte’nin ortasında yer alan bu ada daha çok bir park ve dinlenme alanı olarak kullanılıyor. Ayrıca yemek ve eğlence yerleride mevcut.
Peşte Gezilecek Yerler
• Széchenyi Bath – M1 Széchenyi Bath
• Vajdahunyad Castle – M1 Hősök tereveya Széchenyi Bath
• The statue of Anonymus – M1 Hősöktere veya Széchenyi Bath
• Palace of Art – M1 Hősök tere veyaSzéchenyi Bath
• Andrássy Avenue – M1 Deák Ferenctér’den başlayıp Hősök tere kadar tümduraklar
• Hősök tere – M1 Hősök tere
• House of Terror – M1 Oktogon
• Hungarian State Opera House
• Deák Ferenc tér – M1 M2 M3
• Hungarian Parliament Building–2’NoluSarı Tramvay veya M2 Kossuth Ter
• Nagy Imre – 2’Nolu Sarı Tramvay
• St. Stephen’s Basilica – Deák Ferenc tér– M1 M2 M3
• Vorosmarty Square – M1 Vorosmarty ter
• Vaci Street – M1 Vorosmarty ter de inipcaddeyi gezmeye başlayabilirsiniz.
• Hungarian National Museum – M2Astoria
Buda Gezilecek Yerler
• Chain Bridge – 2’Nolu Sarı Tramvay
• Budapest Castle Hill Funicular – Chain Bridge’den karşıya geçtiğinizde sizi bu finiküler tramvay karşılıyor. 1870 de açılmış ve bizim Tünel’in aynısı sayılır. Sizi Buda kalesine kısa yoldan çıkarıyor yalnız ücreti biraz pahalı çıkış 12TL
• The Buda Castle – Deák Ferenc tér’den kalkan 16 Numaralı Otobüs ile rahatça ulaşabilirsiniz.
• Budapest Castle Museum – Deák Ferenc tér’den kalkan 16 Numaralı Otobüs ile rahatça ulaşabilirsiniz.
• Matthias Church – Deák Ferenc tér’den kalkan 16 Numaralı Otobüs ile rahatça ulaşabilirsiniz.
• Fisherman’s Bastion – Deák Ferenc tér’den kalkan 16 Numaralı Otobüs ile rahatça ulaşabilirsiniz.
• Matthias Fountain – Deák Ferenc tér’den kalkan 16 Numaralı Otobüs ile rahatça ulaşabilirsiniz.
• Elizabeth Bridge – 2’Nolu Sarı Tramvay
• Szabadság Bridge – 2’Nolu Sarı Tramvay
• Liberty Statue, Gellért Hill Cave, Citadella aynı tepede. En kolay ulaşım Szabadság köprüsünden geçip yukarı doğru yürümek. Yukarı çıkabileceğiniz otobüslerde var ama manzarayı doya doya yaşamak için yürümenizi öneririm.
• Gül Baba Türbesi – Margit Köprüsünü geçip Türk Sokağında yukarı yürümeniz gerekiyor.
Kısa Notlar:
– Macar para birimi florin ve farklı yerlerde paranızı bozdurabilirsiniz. Bazı yerler komisyonda alıyor.
– Tüm ücretler florin üzerinden ve Türk parasına çevirmenin en kolay yolu rakamlardan iki sıfırı atmak. 1000 florin bizdeki 10 TL
– Biletsiz ulaşımın cezası 160 TL. Pasaportunuza işleniyor ve çıkışta muhakkak bunu ödüyorsunuz.
– Hamam ve Spa keyfinin ayrı bir yeri var. O yüzden mayolarınızı yanınızda bulundurun.
– Taksi kullanacaksanız muhakkak telefon ile arayın. Yoldan geçen taksilere binerseniz ücret konusunda sıkıntı yaşayabilirsiniz.
– Parlamento binasın karşı kıyıdan görmek isteseniz en kolay yol M2 metroyu kullanıp Batthyany ter de inmek. Fotoğraf çekmek için en iyi noktalardan biri burası.
Zaman ayırıp bu şehri muhakkak görmelisiniz. Yaz kış size faklı güzellikler sunabilecek bir yer ve ben bu şehre aşık oldum. Tekrar gitmek için şimdiden kendime bahaneler bulmaya çalışıyorum. Hamam ve spa keyfi yapmadan geldin tekrar gitmelisin, Tuna da tekne keyfi yapmadın muhakkak bunun içinde gitmelisin …. İçimdeki sesi dinlemek üzere inşallah… Şimdiden iyi gezmeler.
BÜYÜLÜ ŞEHİR BUDAPEŞTE – Bu yazı 2015 yılının Mayıs ayında yayınlanan Gezgin dergisinin 99. sayısından alınmıştır.